James Dean
8 februari 1931 — 30 september 1955
Weinig filmacteurs zijn, in leven dan wel dood, zo aanbeden als James Dean na diens overlijden op zijn 24e. Hij had toen nog maar drie belangrijke rollen gehad: East of Eden, Rebel without a cause en Giant. Humphrey Bogart zet eens over hem: ‘Dean is op het juiste moment gestorven. Hij liet een legende achter zich. Als hij had geleefd had hij nooit zijn publiciteit kunnen waarmaken.’ Andy Warhol noemde hem: ‘De beschadigde maar prachtige ziel van onze tijd’ En een hele generatie tieners herkende zich als bij geen andere ster in Dean. Een publicist vatte dit eens aldus samen: ‘Ik dacht dat Dean een legende was, maar ik heb me vergist… hij is een religie.”
Deans gelukkige en gezonde jeugd in Fairmont, Ind. en in Los Angeles werd wreed verstoord toen zijn moeder aan kanker stierf. Hij was toen 9 jaar. Zijn vader stuurde hem terug naar Indiana, waar hij door zijn vriendelijke tante en oom op hun boerderij werd opgevoed. Ondanks zijn blonde, jongensachtige, knappe kop was het toekomstige sekssymbool klein en bijziende en sprak hij slechts stamelend. Toen hij ouder werd wilde hij acteur worden. Hij werkte nu eens in New York, dan weer in Hollywood. Dean had zo’n intense persoonlijkheid dat hij op vrijwel iedereen die hem ontmoette een onuitwisbare indruk maakte – en vaak zeer negatief. Hij zigzagde van grapjasserij naar ziekelijke, gemelijke depressies. Jimmy richtte zijn tomeloze energie op steeds andere activiteiten. Hij leerde dansen, bespeelde de bongo, leerde beeldhouwen, schreef poëzie, deed wat aan schilderen, las voortdurend en won bekers met autoraces. Toen hij zijn energie concentreerde op zijn grootste hartstocht, acteren, waren de resultaten verbazingwekkend. Maar het was zijn dood die hem, zoals men zei, groter dan het leven zou maken. Op 30 september 1955 reed hij zijn 7000 dollar kostende zilveren, op aluminium chassis gebouwde Porsche 550 Spyder naar een wedstrijd in Salinas, Californië. Om 5.45 uur kwam hij om in een botsing met een wagen die werd bestuurd door Donald Turnupseed. Het einde van Deans leven was slechts het begin van een ongekende doodscultus, die die van Valentino en Marilyn Monroe overtrof. Tieners betaalden 50 dollar om achter het stuur van zijn verbrijzelde Spyder te mogen zitten. Ze kochten papiertjes die om kauwgum hadden gezeten die Dean vermoedelijk had gebruikt. In de drie jaar na zijn dood ontving zijn studio meer post voor hem dan voor elke andere levende ster — honderdduizenden fans schreven naar hem alsof hij nog leefde. Een tijdschrift dat Deans woorden ‘van gene zijde’ aanbood verkocht 500.000 exemplaren. Deans dodenmasker werd naast dat van Van Beethoven getoond op Princeton University.
Seksleven
Het grote twistpunt over Jimmy Deans seksleven concentreert zich op de vraag of hij homo-, hetero of biseksueel is geweest. De werkelijkheid was dat hij min of meer ambivalent seksueel geaard was, en hij bedreef vaaglijk de liefde met zowel mannen als vrouwen. Eén vriend ging zover dat hij zei niet te geloven dat Dean echt van seks genoot, maar dat hij alleen bemoederd wilde worden. Weer een ander meende dat hij in wezen aseksueel was in zijn behoeften en motivaties, en dat acteren en racen voor hem belangrijker waren. Het verpletterende verlies van zijn moeder leek hem iets van een kleine jongen te hebben gegeven, waar zowel mannen als vrouwen op vielen. Zijn favoriete verleidingstechniek, die volgens hem nooit faalde, was om lekker zijn hoofd in een vrouwenschoot te leggen om zich te laten knuffelen. ‘Alle vrouwen willen je bemoederen. Geef ze de gelegenheid en voor je het weet zit je op rozen.’ Tegen zijn 21e ontdekte hij dat hij vooral succes had bij oudere vrouwen. Soms ging hij met een meisje uit alleen voor de seks, maar even vaak nam hij ze meerdere keren mee uit zonder ooit avances te maken. Net als in elk ander aspect van zijn leven had hij ups en downs in zijn emoties en manieren. Als hij een meisje wilde versieren moest ze bij wijze van inwijdingsritueel voor een halsbrekende tocht achter op de motor mee. Vaak ging hij op deze wijze op stap met zijn heel intieme vriendin Eartha Kitt die hem ‘Jamie’ noemde. En zoals het de god van een dodencultus past tegenover hysterische tieneraanbidding bracht hij zelf de bizarste geruchten over zijn seksuele gedragingen in omloop. Het verhaal dat hij een masochist zou zijn die het leuk vond dat er sigarettenpeukjes op hem werden uitgedrukt, zodat hij de naam ‘menselijke asbak’ verwierf, moet volledig uit de duim gezogen zijn. Ook de befaamde porno fotoreeks van een naakte jongeman met een enorme erectie in een boom — die Jimmy heette te zijn — bevat geen enkele aanwijzing dat dit de werkelijke Dean was. Maar de geruchten over zijn biseksualiteit hebben toch wel enige grond, hoewel ze vaak grotendeels overdreven waren. In zijn vroegste Hollywood-dagen verkocht hij zich nogal eens — als hij bijna stierf van de honger. Hij noemde zijn afspraakjes met homo’s: ‘Mijn gratis diner.” Een poos werd hij onderhouden door Rogers Brackett, voormalig Hollywood-producer, maar dit is vermoedelijk de enige echte affaire met een man geweest. Voor het grootste deel gebeurde wat hij met mannen deed zonder gevoel; voor de ervaring, voor geld of vanwege de connecties, tot hij erachter kwam dat die kruiwagens nooit iets voor hem deden. Hij vertelde eens aan een vriend: ‘Ik heb me door vijf van de beroemdste figuren in Hollywood laten pijpen en dat vond ik toch wel lollig, omdat ik boven alles op z’n minst een kleine rol wilde spelen, iets wilde doen, en ze nodigden me uit voor chique dinertjes……’ Toen hem werd gevraagd of hij homo was antwoordde hij: ‘Nou, ik ga in elk geval niet door het leven met een hand achter op mijn rug gebonden.’
Sekspartners
Zijn eerste grote liefdesaffaire was met Elizabeth ‘Dizzy’ Sheridan, met wie hij een poos gelukkig in New York heeft samengewoond. Dit was een intieme en discrete verhouding, en Dizzy denkt aan Jimmy terug als een vriendelijke jongen. Ze gingen uiteindelijk uit elkaar, en toen begon hij aan wat een langdurige liefdesrelatie zou worden met de magere, nerveuze jonge actrice Barbara Glenn, over wie hij vol genegenheid sprak als: ‘Dat lekkere neurotische mokkeltje.” Toen hij naar Californië verhuisde vertelde Barbara hem eindelijk dat ze met iemand anders ging trouwen. Hij nam het nieuws zeer slecht op.
De grote liefde in Deans leven was de kleine, bescheiden Italiaanse actrice Pier Angeli. Het grootste obstakel tegen hun samengaan was Piers moeder die een hekel had aan Jimmy door diens agressieve punk-uiterlijk, en omdat hij niet katholiek was. Om Pier een plezier te doen ging Jimmy regelmatig naar de kerk en droeg hij af en toe een net kostuum. Hij dacht er zelfs even over om katholiek te worden. Pier en Jimmy overwogen te gaan trouwen en maakten hier ruzie over. Toen een interviewer hem vroeg ‘wanneer de huwelijksklokken zouden gaan luiden,’ antwoordde hij: ‘Bedoel je met miss Pizza? Kom nou, ik ben een veel te grote neuroot.” Dean vroeg haar ten slotte ten huwelijk in New York waar hij zou meedoen aan een tv-show. Pier zei dat haar moeders hart zou breken als ze ervandoor gingen. Ze bleef dus achter, en toen Dean weg was kondigde ze haar verloving aan met de zanger Vic Damone. Jimmy’s hart brak. Dean vertelde een vriend eens dat hij Pier enkele dagen voor haar huwelijk een pak slaag had gegeven, en er gaat een hardnekkig verhaal dat hij ten tijde van de huwelijksceremonie buiten de kerk op zijn hard-stationair draaiende motor zat. Enige tijd later bezocht Pier Jimmy om hem te vertellen dat ze een baby kreeg. Hij huilde toen ze wegging, en twee dagen later was hij dood. Pier Angeli’s huwelijk met Damone werd een flop, evenals haar tweede huwelijk, en haar leven eindigde door een overdosis drugs. Ze kon Jimmy Deans magie nimmer vergeten. Ze vergeleek hen beiden met Romeo en Julia, en zei dat hij de enige man was waarvan ze had gehouden. In een interview zei ze eens: ‘Ik heb van geen van mijn echtgenoten zo gehouden als van Jimmy,’ en ze bekende dat ze zich bij allebei had ingebeeld dat het Dean was waarmee ze in bed lag. Deans laatste belangrijke affaire was met de 19-jarige Ursula Andress die zojuist vanuit Zwitserland naar Amerika was geïmporteerd en werd aangekondigd als ‘de vrouwelijke Marlon Brando.’ Eerst zei ze: ‘Hij is wel aardig, maar nog zo’n jongen.” Toen hun relatie zich verdiepte ontdekte Dean dat zij een van de weinige meisjes was die geen genoegen nam met zijn hebbelijkheden. Dean ging zelfs Duits leren: “Want dan kan ik beter ruzie maken met Ursula.’ Toen ze eindelijk genoeg had van zijn wisselvallige humeur en hem verliet was hij geschokt.
Zijn gedachten: ‘Mijn moeder stierf toen ik negen was. Wat verwachten ze dan van mij? Dat ik alles zelf doe?’
Astrologische observaties
Dean had zo’n intense persoonlijkheid dat hij op vrijwel iedereen die hem ontmoette een onuitwisbare indruk maakte – en vaak zeer negatief. Hij zigzagde van grapjasserij naar ziekelijke, gemelijke depressies. Jimmy richtte zijn tomeloze energie op steeds andere activiteiten. Hij leerde dansen, bespeelde de bongo, leerde beeldhouwen, schreef poëzie, deed wat aan schilderen, las voortdurend en won bekers met autoraces. Toen hij zijn energie concentreerde op zijn grootste hartstocht, acteren, waren de resultaten verbazingwekkend. Maar het was zijn dood die hem, zoals men zei, groter dan het leven zou maken.
Kun je zien dat iemand vooral na zijn dood (en misschien wel mede door zijn dood) heel beroemd wordt ? Vermoedelijk niet, en zeker niet vooraf. Maar er is wel een opvallende combinatie in deze horoscoop die we daarmee kunnen associëren. In het tiende huis (reputatie, beroep, zoals je bekend bent) zien we een combinatie van Jupiter (groei, uitbreiding, gunstige ontwikkelingen, kansen en geluk), Pluto (dood en wedergeboorte, maar ook massa beïnvloeding) en Mars (seksualiteit, manlijkheid, stoere kracht).
Er is bovendien een nauwkeurige verbinding tussen de Zon (roem), en Saturnus en Pluto – een tweetal dat samen een sterke verwijzing naar duisternis en dood is. In het dagelijks leven kan zo’n combinatie, zeker als het, zoals hier, in oppositie staat, en ook nog met een Maan in Schorpioen, een aanduiding zijn van iemand met donkere gemoedstoestanden, depressies en een algeheel slecht humeur. Daar staat dan bijvoorbeeld de Zon in het vijfde huis tegenover; iemand die juist een veel lichter gemoed heeft, vrolijk is, met belangstelling voor veel verschillende hobby’s en zin in het leven. Beiden staan in zijn horoscoop, beiden geven aan hoe hij op verschillende momenten was.
Op 30 september 1955, de dag van het fatale auto ongeluk, stond Uranus heel dicht bij Mars; een klassieke combinatie voor ongelukken door roekeloosheid. Ook maakten zowel Pluto als Neptunus disharmonische aspecten met Mercurius, de planeet van verkeer en beweging, en maakte Saturnus in transit een aspect met de Zon, Pluto en Saturnus in de geboortehoroscoop. Stond het ongeluk daarmee “in de sterren geschreven?” Op een bepaalde manier wel – maar of het daarmee ook echt voorbestemd was weet ik niet. Zelf denk ik dat er altijd diverse mogelijkheden zijn, en één daarvan wordt uiteindelijk werkelijkheid. Maar andere uitkomsten waren óók mogelijk.
We zien ook dat ná zijn dood er een aantal jaren (door de langzame progressies) een langdurige oppositie is tussen Venus en Mars. Opvallend, omdat die met seksuele aantrekkingskracht wordt geassocieerd. Die combinatie is er al vanaf het begin in de geboortehoroscoop (inconjunct); een aspect dat suggereert dat iemand moeite heeft om seksualiteit (Mars) en intimiteit (Venus) goed op elkaar afstemmen.
Welke aanwijzingen voor zijn seksuele geaardheid en ervaringen zien we nog meer in de geboortehoroscoop?
de vraag is of hij homo-, hetero of biseksueel was. De werkelijkheid was dat hij min of meer ambivalent seksueel geaard was, en hij bedreef vaaglijk de liefde met zowel mannen als vrouwen.
Dat komt allereerst wel aardig overeen met hetgeen we geschreven hadden over de seksualiteit van de Waterman – zijn sterrenbeeld. Geneigd tot experimenteren op het seksuele vlak, met name in de jongere jaren. We zien ook de planeet Uranus (die bij Waterman hoort) in het zevende huis staan. Deze planeet op die plek betekent vaak dat er meerdere partners in het leven (zullen) zijn, dat er – in eerste instantie – niet veel gevoel en emotie bij komt kijken, en dat iemand soms wat afstandelijk intieme relaties benadert. De Maan staat in Schorpioen (wat juist een intens, maar vrij duister gevoelsleven aanduidt), maar het inconjunct naar Uranus vertelt dan weer dat het om iemand gaat die veel van die gevoelens afsplitst, niet voelt, niet wil voelen, en vaak kiest voor een houding van afstandelijkheid. Ook is er een ingewikkelde mix van gevoelens die “eigenlijk” bij de relatie met de moeder horen, maar toch doorsijpelen naar de één op één relaties met seksuele partners.
Verder is Uranus ook dé planeet die het meest wordt geassocieerd met alle vormen van seksuele relaties die buiten de heteroseksuele norm vallen – waaronder dus homo- en biseksualiteit.
Seksualiteit wordt ook sterk met het achtste huis geassocieerd, en in deze horoscoop zien we die in het teken Stier beginnen. De planeet die daar dan bij hoort – Venus – staat in Steenbok; een aanwijzing dat er liefde voor oudere vrouwen was. Ook zien we Chiron in het achtste huis – wat mogelijk wijst op verwonding in het vermogen om seksuele relaties aan te gaan. Venus in Steenbok is meestal vrij terughoudend in het aangaan van intieme relaties, en wil het liefst vrij traditionele, stabiele verbindingen. Mogelijk dat hij, mocht hij wel ouder zijn geworden, uiteindelijk toch in rustiger vaarwater was gekomen. Ook van belang; Venus maakt een vierkant met de Ascendant in Weegschaal, wat hem een hele sterke, bijna onweerstaanbare charme gaf.
En als laatste zien we Mars in Leeuw staan – en die staat daar ook heel sterk, want dat is een teken waarin deze planeet zich bijzonder gemakkelijk kan ontplooien. Het duidt op een sterke seksuele aantrekkingskracht, grote vitaliteit, durf, stoer-zijn, vanzelfsprekende manlijkheid. Het vormt een goede verklaring voor het feit dat hij een sekssymbool was – en zo’n sterke, suggestieve uitstraling had.