Honoré de Balzac
20 mei 1799 — 18 augustus 1850
Balzac, de Franse meester van de realistische roman, was een genie dat leefde op koffie, lust en eerzucht. Hij schreef zo’n 97 werken, waaronder twee dozijn delen van La comédie humaine. Balzac had een miserabele jeugd in Tours met een moeder die zich niets aan hem gelegen liet liggen. Ze stuurde hem naar kostschool en kreeg al spoedig een ‘kind uit liefde’ waar ze openlijk de voorkeur aan gaf. Toen hij zijn rechtenstudie aan de Sorbonne had afgemaakt en drie jaar had gewerkt als klerk, sloot Balzac zich in 1819 in een zolderkamer op en begon hij zijn schrijverscarrière. Het zou wel tien jaar duren eer hij zijn reputatie met Les chouans had bevestigd. Voorlopig bleef hij gelegenheidsschrijver; hij richtte een drukkersbedrijf op dat het niet lang uithield en speculeerde in een Sardijnse zilvermijn die hem over de rand van een financiële afgrond bracht. Zijn hele leven is hij zorgeloos met geld omgesprongen. Gedreven door het verlangen de Napoleon van de romanschrijvers te zijn - op zijn bureau stond een marmeren buste van de overleden keizer – begon de gemiddelde werkdag voor Balzac om middernacht. Gekleed in een wit kloostergewaad begon hij te schrijven, waarbij hij de ene ganzenpen na de andere versleet en alleen maar af en toe ophield om gedurende de komende 16 uur tientallen koppen koffie te drinken. Hij geloofde dat iemand niet kon schrijven zonder grote hoeveelheden zwarte koffie. Tussen zijn boeken door gaf hij zich aan andere uitersten over. Dan at hij als in een orgasme en gaf hij zich over aan enkele liefdesaffaires tegelijk.
Zijn reputatie als een romanschrijver “die vrouwen begreep’ groeide, en hiermee het aantal van zijn vrouwelijke bewonderaars. Portretten beelden hem niet overmatig gunstig uit; hij was zeer kort en veel te zwaar. Zijn donkere haar droop van de pommade en zelfs zijn beste kleren hingen als een zak om hem heen. Hij had vuile nagels en peuterde in het openbaar in zijn neus. Maar om zijn charme te tonen hoefde hij alleen maar te spreken. Zijn conversatie was doorspekt met vitaliteit en intelligente humor. Hij hield van waardeloos en vaak nutteloos antiek en verzamelde wandelstokken met handvatten van goud, zilver en turkoois. Binnen het handvat van een daarvan, zo beweerde hij, bevond zich een naakt van een ‘geheime maîtresse’.
Balzac‘s literaire genie ving de essentie van het burgerlijke leven. Hij maakte van het eenvoudige woord ‘romance’ een verzameling menselijke belevenissen. Op zijn sterfbed zou hij hebben uitgeroepen: ‘Stuur Bianchon!’ een arts die hij had geschapen in La comédie humaine. Aan het eind van zijn leven werd hij anders; van alle grote schrijvers die gestorven waren aan de drank, was hij vermoedelijk de enige voor wie het fatale brouwsel koffie was.
Seksleven
‘Een vrouw is een goed gedekte tafel,’ constateerde Balzac, die men voor en na de maaltijd met verschillend oog beziet.” En Balzac verslond buiten kijf zijn minnaressen even gulzig als een goed diner. Jonge meisjes verveelden hem. Hij gaf de voorkeur aan rijpe vrouwen en begon vrijwel elke affaire met de zin: ‘Ik heb nooit een moeder gehad. Ik heb nooit moederliefde gekend.”
Ondanks zijn bizarre uiterlijk had hij er geen moeite mee vrouwen te vinden, en hij behandelde zijn talloze affaires als een virtuoze goochelaar. (Het is verbazingwekkend dat hij tijd heeft gehad voor dergelijke grappen, gezien zijn immense literaire productie.) Een groot aantal van de 12.000 brieven die hij ontving van vrouwelijke bewonderaars behelsden een onverbloemd voorstel, waar hij zeer vaak op inging. Met zijn meelevende beschrijvingen van weinig gewaardeerde vrouwen raakte hij iets in deze lezeressen. Noel Gerson, een biograaf, rept over Balzacs viriele en ervaren omgangsvormen rond en in het bed. Kennelijk is hij door talloze courtisanes hieromtrent geïnstrueerd. ‘Hij sliep met aristocraten, courtisanes en hoertjes zonder aan één de voorkeur te geven,’ aldus Gerson, ‘en hij toonde in zijn liefdeleven dezelfde virtuositeit als in zijn schrijven. Zijn hunkering naar romantiek was net als zijn andere voorkeuren, onverzadigbaar.” Gezien zijn onverschilligheid ten opzichte van trouw is het opmerkelijk dat hij minstens twee heel tedere en langdurige affaires heeft gehad.
Sekspartners
Balzac ging prat op zijn kuisheid in zijn eerste jaren als schrijver, maar op zijn 23e werd hij in de seksuele hartstocht ingewijd door Laure de Berny, een 45-jarige grootmoeder. Madame de Berny was het prototype van de eenzame, oudere vrouw met een innerlijk vuur dat hij zo vaak in zijn werk heeft beschreven. Hun verhouding duurde vijftien jaar. In het begin van deze verhouding had Balzac nog tijd om met een welvarende weduwe op te trekken, de blonde hertogin d'Abrantes. Hij ontmoette haar in 1825 toen zij 40 was, en hij nam zich voor met deze vrouw, die met prins Metternich had geslapen, naar bed te gaan. Een van haar charmes was haar fortuin — altijd een onweerstaanbare hoedanigheid in een vrouw — en zij nam enkele van zijn steeds groter wordende schulden voor haar rekening. De twee dominerende passies van zijn leven, vrouwen en roem, werden deels gevoed door het verlangen naar het geld dat zij konden verschaffen. Met de jaren werd hij promiscueuzer, maar altijd behield hij de energie die nodig was voor zijn veel vergend dubbelleven als minnaar en kunstenaar. Maar in 1832 werd hij toch afgewezen door de markiezin de Castries, een van de mooiste aristocrates van Frankrijk. Zij is wellicht de eerste belangrijke vrouw geweest die niet over de afkeer kon heenstappen die zijn verschijning opriep. Balzac nam wraak door haar te ridiculiseren in zijn roman La duchesse de angeais. Deze episode maakte hem echter somber en kwetsbaar. Hij was nu 33, en zijn schulden namen toe. Madame de Berny was te oud, en hij voelde nu nog meer de behoefte aan een beschermster. Toen kreeg hij een intrigerend briefje uit de Oekraïne, dat getekend was ‘De vreemdelinge’. Balzac schreef terug en ontdekte dat de schrijfster, Evelina Hanska, met een baron was getrouwd. Het jaar daarop ontmoetten Balzac en Evelina elkaar in het geheim in Zwitserland; ze zagen beiden iemand die wat dikker was dan ze hadden gehoopt maar dat deed er niet toe, ze werden verliefd op elkaar. Jaren schreven ze elkaar hartstochtelijke brieven. Evelina beloofde hem te trouwen als haar bejaarde echtgenoot was gestorven. Soms kwamen ze in een Europese stad bij elkaar om samen de liefde te bedrijven die, in zijn woorden, ‘honing en vuur’ was. Balzac ontzegde zich de attenties van andere vrouwen niet, en in deze tijd flirtte hij ook met de 24-jarige Marie-Louise du Fresnay die hem een kind schonk, dat ze liet doorgaan voor dat van haar echtgenoot. Ook had hij een verhouding van twee maanden met de ‘goddelijk mooie’ en beruchte lady Ellenborough. Een andere relatie, met Frances Sarah Lovel, de volgens geruchten zeer op seks gestelde echtgenote van de graaf Guidoboni-Visconti, duurde vijf jaar. Ze noemde hem liefdevol ‘Bally’, betaalde de meeste schulden en gaf hem een kind. Bij al dit trouweloze gescharrel bleef Balzac relaties onderhouden met diverse prostituées, soms wel twee tegelijk. In 1841 stierf de man van Evelina Hanska, en Balzac, die last had van zijn door koffie verwoeste maag, had wel zin eindelijk tot rust te komen. Maar Evelina, die nu zwanger was van Balzacs kind, weigerde hem te huwen. Het kind stierf bij de geboorte. Balzac ging samenwonen met een andere maîtresse, Louise Breugnol, en zijn gezondheid liep achteruit. Toen zijn einde naderbij kwam kreeg Evelina medelijden en, 17 jaar na hun kennismaking, traden ze dan eindelijk in het huwelijk. Balzac zou vijf maanden nadien sterven terwijl zijn vrouw in de kamer ernaast sliep.
Zijn advies: ‘Je kunt gemakkelijker minnaar zijn dan echtgenoot, om dezelfde reden dat het moeilijker is om de hele dag scherpzinnig te doen dan om af en toe iets goeds te zeggen.”
Astrologische observaties
“Balzac had een miserabele jeugd in Tours met een moeder die zich niets aan hem gelegen liet liggen”.
We zien een vierkant tussen de Maan in Boogschutter en Uranus in Maagd. Het is een combinatie die wijst op moeder met weinig warme gevoelens, iemand die meer haar impulsen volgt en wil doen waar ze zin in heeft dan een persoon met warme en moederlijke zorgzaamheid.
“Toen hij zijn rechtenstudie aan de Sorbonne had afgemaakt”
De oppositie van de Maan in Boogschutter met Jupiter in Tweelingen kan hiermee geassocieerd worden.
“Zijn hele leven is hij zorgeloos met geld omgesprongen”.
We zien Uranus in het tweede huis; dat wijst niet perse op zorgeloosheid, maar wel een grote impulsiviteit in de omgang met geld, eigenwijsheid ook, en een inkomen wat sterk kan fluctueren. Het tweede huis begint in het teken Tweelingen, waardoor Mercurius de heerser is van het tweede huis wordt. En die maakt een oppositie met Neptunus. Behalve een groot voorstelling – en inlevingsvermogen (waarover straks meer) kan het ook duiden op een zorgeloze, niet heel realistische omgang met geld.
“Gekleed in een wit kloostergewaad begon hij te schrijven, waarbij hij de ene ganzenpen na de andere versleet en alleen maar af en toe ophield om gedurende de komende 16 uur tientallen koppen koffie te drinken. Hij geloofde dat iemand niet kon schrijven zonder grote hoeveelheden zwarte koffie. Tussen zijn boeken door gaf hij zich aan andere uitersten over. Dan at hij als in een orgasme en gaf hij zich over aan enkele liefdesaffaires tegelijk”.
Zijn productie als schrijver was gigantisch, zijn inname van koffie enorm, zijn eten was gulzig en onbeheerst, en zijn liefdesleven een wervelwind. Niets was gematigd.
Als eerste is daar de Ascendant Leeuw – iemand die wil schitteren en beroemd zijn, aandacht nodig heeft, en heel creatief is. Dat wordt aanzienlijk versterkt doordat de Zon (die bij het teken Leeuw hoort) een conjunctie maakt met Jupiter (grootsheid, overmatig zijn, over de grenzen heengaan, een groot én sterk ego), plus een vierkant met Pluto. Dat vierkant naar zowel de Zon als Jupiter maakt alles nog veel groter, en maakt het een enorme, niet te stoppen kracht. Pluto kan enorme reserves aanduiden, krachten die bijna bovenmenselijk zijn.
Daarbij komt ook nog dat Saturnus – die normaliter begrenzingen aanduidt – in deze horoscoop niet echt sterke aspecten maakt. Hij is eigenlijk ongeaspecteerd; alle verbindingen met andere planeten zijn heel zwak. Daarmee is ook het vermogen (of de wil) om te matigen, af te remmen, binnen de gebruikelijke grenzen te blijven afwezig. Het feit dat deze planeet in Kreeft staat duidt er op dat er een aparte relatie is met de moeder, of moederlijke en vrouwelijke energie.
Verder valt de conjunctie van Mars en Venus op – een combinatie die grote seksuele en romantische interesse aangeeft, wat aanzienlijk versterkt wordt door de exacte driehoek tussen Pluto en Venus, en de nauwelijks minder sterke driehoek met Mars. Ook hier staan die twee planeten in Kreeft en ook hier is dus een vermenging van het seksuele en het moederlijke.
Het overmatige eten, en de enorme hoeveelheid koffie die er elke dag doorheen ging wordt aangegeven door de Maan (voedsel) oppositie Jupiter (overmatige inname). Ook het minder belangrijke half sextiel tussen de Maan en Neptunus kan verwijzen naar gedrag waarbij iemand zich helemaal laat gaan.
“Om zijn charme te tonen hoefde hij alleen maar te spreken. Zijn conversatie was doorspekt met vitaliteit en intelligente humor”.
“Balzac‘s literaire genie ving de essentie van het burgerlijke leven”.
Ik vermoed dat er niet veel mensen zijn die hem nu nog lezen – maar het is werkelijk een genot, en vertelt je heel veel over het menselijk bestaan. Als we naar Mercurius kijken – de planeet die het meest met schrijven wordt geassocieerd – zien we die bij de Midhemel staan, iemands beroep en reputatie. Een heel sterke positie voor elke planeet. Het belangrijkste aspect dat die maakt is een oppositie met Neptunus, wat aanduidt dat iemand een groot inlevingsvermogen heeft, een zeer rijke fantasie en een vermogen om subtiele nuances op te merken. Het kan ook betekenen dat iemand allerlei illusies koestert en dingen ziet die er niet zijn. Niet altijd handig, maar een belangrijk instrument voor een schrijver.