Wat je niet kunt zien in de horoscoop

De meeste astrologen geloven dat het mogelijk is om iemands levensloop af te leiden uit de stand van de planeten in de geboortehoroscoop, maar ik denk niet dat die aanname waar is. Er staan namelijk zo veel dingen niet in de horoscoop, terwijl die wel van grote invloed zijn op iemands leven, dat het m.i. onmogelijk is om aan de hand van de horoscoop een betrouwbaar beeld van het verloop van iemands leven te krijgen. Want mensen kunnen bewuste keuzes maken en dus invloed uitoefenen op de manier waarop hun leven geleid wordt. Wat iemand wil is niet zomaar af te leiden uit de horoscoop, terwijl dat wel mede bepalend is voor wat er gekozen wordt. Tegelijkertijd worden de mogelijkheden van ieder mens beperkt of bepaald door een aantal objectieve gegevens die niet in de horoscoop zelf zichtbaar zijn. 

Het zou best kunnen dat er een collectieve blinde vlek is in zowel de Oosterse, Chinese als Westerse astrologie voor de grote diversiteit van mensen, culturen en levenswijzen. Iedere groep van astrologen kan goed uit de voeten met vertegenwoordigers van de groep waar ze zich het meest mee verwant voelen, maar zal veel minder accuraat zijn als ze in gesprek gaan met mensen die daarbuiten vallen.

Is dat erg? Denk het niet. Ik geloof niet in de objectieve waarheid van een horoscoop – ik zie het als het vermogen om universele symbolen te vertalen naar individuele situaties, en uiteraard gaat dat beter als je een gezamenlijke taal spreekt, min of meer dezelfde waardes deelt, en een vergelijkbare levensvisie hebt. 

Hier is een (niet volledige) lijst van zaken die niet in de horoscoop staan. Ze zijn, zeker op individueel niveau, maar in geringe mate te beïnvloeden, en iemand hoeft zich er niet perse van bewust te zijn. Toch zijn al deze factoren van groot belang voor de manier waarop iemands leven verloopt.

• Erfelijkheid. Genen bepalen een groot deel van je temperament, intelligentie, lichamelijke gesteldheid, gewoontes en talenten. Hoe ze tot expressie worden gebracht hangt verder mede af van de omgeving waarin je leeft – en ook die is altijd dynamisch, en voor een deel onvoorspelbaar.
• Het geslacht. Aan de hand van een horoscoop is niet af te leiden of het om een man of vrouw gaat. Ook veel andere lichamelijke bijzonderheden, bijvoorbeeld handicaps, zijn niet ongezien uit de horoscoop af te leiden.
• Sociale klasse. Het maakt in ieder land verschil of je in een lagere of hogere sociale klasse wordt geboren, maar dat is niet uit je sterrenbeeld of geboortehoroscoop te halen.
• Culture achtergrond. Het kan daarnaast veel verschil uitmaken of je deel uit maakt van een culturele meer- of minderheid, en de ervaringen die je hebt met discriminatie en uitsluiting. Soms is zoiets simpels als huidskleur van grote invloed op allerlei ervaringen in het sociale en economische verkeer.
• Seksuele voorkeur. Er zijn geen fundamentele psychologische verschillen tussen bijvoorbeeld homo’s en hetero’s, maar in veel landen is een afwijkende seksuele voorkeur ook een reden voor vervolging, discriminatie en uitsluiting.
• Religieuze achtergrond, ethisch besef, normen en waarden, politieke oriëntatie zijn niet, of alleen zeer schetsmatig af te leiden uit horoscoopgegevens alleen.
• Intelligentie. Een hoog of laag IQ is niet zichtbaar in een horoscoop.
• Economie, geschiedenis, politieke situatie, of bijvoorbeeld klimaatverandering – allemaal van grote invloed op het verloop van miljoenen levens, maar niet als factor aanwezig in de horoscoop.

Waarom zijn zulke zaken niet zichtbaar in een horoscoop? Omdat je, tenzij je extra informatie krijgt, niet kunt weten of die is opgesteld voor de geboorte van een mens, een orang-oetan, of een hamster. Daar zit geen principieel verschil tussen.

Want een horoscoop is een afbeelding van de stand van de planeten, ten opzichte van een bepaalde plaats op aarde, gemaakt voor een specifiek moment. Vaak zal de gebeurtenis waar een horoscoop van gemaakt wordt de geboorte van een mens zijn, maar dat hoeft niet perse zo te zijn. Je kunt ook van heel andere gebeurtenissen een horoscoop opstellen. Bijvoorbeeld de oprichting van een vereniging, het begin van een oorlog, het moment dat een land een zelfstandige natie wordt, de aankoop van een huis, enzovoorts.

Met andere woorden, je kunt dus niet zien of de mogelijkheden die in de horoscoop zichtbaar zijn door een levend wezen met bewustzijn worden ervaren, of dat er niet meer dan blinde, onpersoonlijke krachten aan het werk zijn.

Wat je wel kunt zien als je iemand ontmoet

Als je van te voren contact hebt met een client, of je ziet elkaar voor het eerst op het moment dat je een astrologiegesprek aangaat worden een aantal dingen meteen duidelijk.

Ten eerste; het gaat dus om de horoscoop van een mens. En vrijwel altijd weet je ook meteen of het om een man of een vrouw gaat. (De paar keer dat ik dat niet wist waren ook hele interessante gesprekken over gender, identiteit, seksuele gevoelens, beoordeeld worden, etc.)

Verder kun je met een beetje goede wil een aardige inschatting maken van iemand sociale en culturele klasse. Als er niet al te veel verschil is tussen de achtergrond van de astroloog en de client gaat het gesprek ook meteen een stuk gemakkelijker. Dan zijn een groot aantal zaken “vanzelfsprekend”. De keren dat ik met iemand spreek die duidelijk een heel andere achtergrond heeft dan ik doe ik nog meer moeite om te checken of we elkaar wel goed begrijpen.

Over een aantal andere zaken kun je nog geen oordeel vormen, die zullen pas tijdens het gesprek aan de orde gaan komen.Wat ik op dat moment wel voor ogen heb is een heel precies beeld van de horoscoop – maar ik heb nauwelijks “ingevuld” wat dat betekent. Daarom ben ik ook altijd benieuwd met wie ik eigenlijk ga praten, en waarover we het gaan hebben – juist omdat alles nog open staat kan ik ook improviseren en op allerlei vragen ingaan.

Tegelijkertijd kan ik ook, als dat moet, meteen allerlei persoonlijke dingen gaan zeggen. Sommige mensen zijn nogal wantrouwend aan het begin van een gesprek, en willen eerst dat ik mezelf bewijs door te zeggen wat ik in de horoscoop zie.

Cold reading

Soms wordt verondersteld dat astrologie vooral werkt door het vermogen van de astroloog tot “cold reading”; een methode om, zonder werkelijk iets over de gesprekspartner te weten, bij hem of haar de indruk te wekken dat men eigenlijk wel van alles en nog wat kan zien.

Er zijn hiervoor een aantal technieken te gebruiken. Ik zal ze kort noemen en daana aangeven of ik dat inderdaad doe. Ik gebruik het lijstje van het Nederlandse Wikipedia lemma – de Engelse is nog wat uitgebreider.

• Analyse van het uiterlijk van de gesprekspartner: wanneer de gesprekspartner binnenkomt, geeft deze reeds veel informatie over zichzelf prijs onder meer door kleding, lichaamshouding, leeftijd, kapsel, geslacht, accent, sieraden, het al dan niet dragen van een trouwring, het al dan niet hebben van 'werkmanshanden', het voertuig waarin de gesprekspartner rijdt, etc.
• Ja, dat doe ik inderdaad. Alles wat me kan helpen om een inschatting van iemands leven en persoonlijkheid te maken probeer ik ook tijdens het astrologiegesprek te gebruiken.

• Gebruik van gemeenplaatsen: door het doen van algemene uitspraken, die veel mensen van toepassing achten op zichzelf, stijgt het vertrouwen van de gesprekspartner. Voorbeelden: "U vindt het prettig als andere mensen u bewonderen; tegenover uzelf bent u echter vaak nogal kritisch", "Je had vaak ruzie met je ouders". Dit wordt ook wel het Forer effect genoemd. Op deze manier kan een medium zelfs een lang verhaal houden, of op papier zetten, dat door een cliënt als zeer nauwkeurig wordt gezien. Dat het verhaal voor 60% klopt, maakt het geloofwaardig. De foute 40% wordt snel weer vergeten.

• Dat probeer ik juist zo veel mogelijk te vermijden. Ten eerste – nietszeggende kletspraatjes houden is natuurlijk vooral beschamend. Ten tweede – de meeste van mijn clienten zijn kritisch genoeg om dat meteen door te hebben, dus ik zou meteen door de mand vallen. Ten derde – juist doordat astrologie soms zo specifiek, accuraat en persoonlijk is heeft het mij overtuigd van de “waarheid” er van. Ik kan dingen zeggen die ik onmogelijk op een andere manier had kunnen achterhalen, en die ik echt alleen maar weet omdat ik goed naar de horoscoop heb gekeken.

• Schieten met hagel:door een groot aantal opties aan te dragen worden genoeg algemene suggesties aangereikt zonder dat vooraf wordt aangegeven waarop die betrekking hebben. Daarmee is - statistisch gezien - de kans op een treffer zeer groot.
• Nee, ik doe nooit eerst een groot aantal suggesties waar de client dan uit mag kiezen. Vanaf het begin probeer ik precies aan te geven wat ik bedoel. Dat specificeer ik wel verder als de client daarop reageert, maar dat is vrijwel altijd een verdere verdieping van de eerder gedane uitspraken.

• De gesprekspartner blijven observeren:Door op kleine seintjes te letten, zoals een knikje, een veranderende blik of een veranderende houding, weet je of je op het goede pad zit.
• Doe ik inderdaad. Lichaamstaal is altijd belangrijk als je met iemand praat. Het helpt om het gesprek levendig te houden en in contact te blijven staan. Als je alle signalen negeert voelt de ander zich – letterlijk – niet gezien.

• De cliënt veel aan het woord laten: Door het eigen verhaal kort en vaag te houden en veel vragen te stellen kan je zelf niet op een fout betrapt worden. Een goedgelovige cliënt zal zelf het verhaal invullen en dan kun je daarna altijd nog zeggen dat je het allemaal al wist..

• Nee, doe ik niet, ik ben de meeste tijd aan het woord. Is een beetje afhankelijk van de situatie van de client. Soms is het nodig om eerst een uitleg te krijgen waarom iemand juist nu een gesprek over de horoscoop wilde hebben, maar daarna zal het meeste praten toch door mij gedaan worden.

• Dubbelzinnige vragen stellen: Door een dubbelzinnige vraag te stellen kan het medium nog alle kanten op met de reactie van de cliënt. Bijvoorbeeld met de vraag: "Je hebt toch geen kat hè?" Na de reactie van de cliënt kan het medium ofwel zeggen: "Zie je wel, ik dacht al je bent helemaal geen kattenmens." of "Oh je hebt wel een kat....ik dacht al waarom zie ik toch een kat?"

• Oh, boy! Ik praat nooit over katten tijdens een astrologiegesprek. Mediums misschien wel, maar hier is het nooit een onderwerp. Als ik vragen stel zijn die wel open, maar er ook op gericht om iets duidelijk te krijgen – waarna ik weer een hoop informatie uit de horoscoop weergeef.

• De gesprekspartner vleien en zeggen wat deze wil horen: Doordat de gesprekspartner gevleid wordt en doordat gezegd wordt wat de gesprekspartner wíl horen zal deze eerder geloven dat het allemaal waar is.

• Ik ben bang van niet – het ene sterrenbeeld is natuurlijk niet beter dan de andere, en iedereen mag er zijn zoals hij is. Complimentjes geven over wat er in de horoscoop staat zou ook nogal bizar zijn, en dat doe ik dus nooit.  

Samenvattend: ja, ik probeer inderdaad een beter beeld te krijgen van degene met wie ik een astrologiegesprek voer door te letten op uiterlijke kenmerken en lichaamstaal, maar dat kan nauwelijks verklaren waarom ik zoveel meer weet over iemand waarvan nu juist geen gegevens zijn – behalve dus de horoscoop. Daaruit haal ik vrijwel alles wat ik tijdens het gesprek naar voren breng.

Een persoonlijk gesprek

Een astrologiegesprek kan je zelfkennis verdiepen, patronen zichtbaar maken waarvan je je niet bewust was, orde leren zien waar eerst chaos leek te zijn, en zelfwaardering vergroten. Je kunt gemakkelijker accepteren dat je bent zoals je bent, en je meer verbonden voelen met het bestaan. Het laat zien dat je zowel uniek als volstrekt normaal bent – het universum ondersteunt iedere vorm van menselijkheid.  Het kan je niet vertellen wat er precies gaat gebeuren, maar wel welke ontwikkelingen in je leven gaande zijn. Ook krijg je een nieuw beeld wat jou beweegt, wat je motiveert, en waar je goed in bent.

Maar om dat te bereiken helpt het als je ook jezelf laat zien, deelt wat je dwars zit, de vragen stelt die voor jou persoonlijk van belang zijn. Ga er maar vanuit dat ik ook veel juist niet weet, en dat het mij kan helpen een beter en uitvoerig antwoord te geven als je meer over je achtergrond vertelt – hoe je opgegroeid bent, wat voor opleiding je hebt gedaan, welk werk je doet, hoe het gaat met persoonlijke relaties, wat je nog mist, zou willen meemaken, waar je naar toe wilt gaan.

Dan kan een astrologiegesprek gaan over wat voor jou persoonlijk het meeste telt, en kun je met een andere, vriendelijker en open blik opnieuw naar jezelf kijken.